اولین گزارش از وجود 'candidatus liberibacter asiaticus' همراه با بیماری میوه سبز مرکبات (huanglongbing) در استان فارس

* مسئول مکاتبات، پست الکترونیکی: [email protected] 1 - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس     میوه سبز مرکبات (هوانگ لونگ بینگ) یکی از خطرناک ترین بیماری های مرکبات در نقاط مختلف دنیا می باشد. تا کنون سه گونه باکتریائی شامل'candidatus liberibacter asiaticus' ،ِ'ca. liberibacter africanus'  وِ'ca. liberibacter americanus'  همراه با بیماری میوه سبز گزارش شده اند (bové 2006). پیشتر'ca. liberibacter asiaticus' عامل فرم آسیایی بیماری میوه سبز مرکبات و ناقل آن، diaphorina citri از استان های سیستان-بلوچستان، هرمزگان (faghihi et al. 2008) و کرمانmohkami et al. 2012) ) گزارش شده اند. با توجه به شیوع پسیل آسیایی مرکبات، ناقل فرم آسیایی بیمارگر و  ظهور علائم مظنون به بیماری میوه سبز در درختان مرکبات استان فارس، در آزمون پی سی آر  مستقیم با استفاده از جفت آغازگر  f1/r1و آشیانه ای با استفاده از جفت آغازگر های f1/r1 درمرحله اول و f2/r2 در مرحله دوم، اختصاصی عامل فرم آسیایی بیماری میوه سبز، وجود عامل بیماری میوه سبز در نمونه های پسیل و درختان مظنون ردیایی شد. در رنجکوی محمد آباد جهرم شش نمونه از 14 نمونه پسیل و سه نمونه از 10 نمونه لیمولیسبون، در دشت پیر غیب داراب هشت نمونه از 10 نمونه پسیل و در تنگ ایج فسا پنج نمونه از هشت نمونه پرتقال والنسیا و سه نمونه از پنج نمونه گریپ فروت در آزمون های پی سی آر مستقیم و آشیانه ای حامل باکتری بیمارگر شناسایی شدند (شکل 1) ودر آن ها قطعات مورد انتظار به ترتیب535 و 400جفت باز تکثیر شد. تحت همین شرایط در پسیل های جمع آوری شده روی نهال های سالم پرتقال و نمونه های درختان سالم مرکبات باند متناظر مشاهده نگردید. محصول پی سی آر مستقیم یک نمونه پسیل ویک نمونه لیمو لیسبون ازجهرم به طور مستقیم تعیین ترادف شد و تحت رس شمار هایkt626605  و kt626604 در بانک جهانی ترادف ها قرارداده شد. جستجو با برنامه blast نشان داد که ترادف های به دست آمده با ترادف های متناظر در خوشه ژنی rplkajl-rpobc مربوط به باکتری عامل فرم آسیایی در استان هر مزگان (رس شمارfj172759) و رس شمار های m9439 ،ay34200 ،eu078703 در سایر نقاط دنیا تشابه 99 درصد دارند وعامل بیماری میوه سبز مرکبات درفارس ناشی از'ca. liberibacter asiaticus' می باشد. این اولین گزارش از وقوع بیماری میوه سبز در باغ های مرکبات استان فارس می باشد. بیماری میوه سبز در استان فارس تهدیدی جدی  برای کشت مرکبات در استان های مرکبات خیز همجوار میباشد.